Ay Çekirdeğinin Özellikleri ve Faydaları
Ay Çekirdeğinin Özellikleri ve Faydaları; eğlenceli saatlerin neredeyse vazgeçilmez çerezi olan ay çekirdeği, kimi bölgelerde güne bakan, kimi bölgelerde gün doğdu, gün çekirdeği, çiğdem ve doğu Anadolu bölgesinde Ruslardan kalma sımışka veya sadece çekirdek olarak adlandırılır.
Ay çekirdeği çok yüksek miktarda yağ ihtiva ettiğinden, yağ üretiminde kullanılan önemli bir bitkidir. Çerez olarak da tüketilen ay çekirdekleri, kavrulduktan sonra tuzlu, tuzsuz veya acı soslu olarak tüketime sunulmaktadır.
İçerdiği fosfor ve çinko, kemik ve dişlerin oluşumunda fayda sağlar. Adeta bir fosfor kaynağı olan ay çekirdeği, kalp kasının kasılmasına ve böbrek fonksiyonlarının düzenlenmesine önemli ölçüde yardım eder.
Ay çekirdeğinin içinde bulunan çinko ise yaraların iyileşmesi, aknenin önlenmesi, bağışıklık sisteminin güçlenmesi, tekrarlayan iltihabın ortadan kalkması, tat ve koku keskinliğinin sağlanması ve sperm hareketlerinin artması için önemli bir maddedir ve ay çekirdeğinin içinde bolca çinko bulunur.
Ay çekirdeği, cildin yaşlanmasını da geciktirir. İçerdiği yüksek yağ oranı nedeniyle sivilceye neden olan çekirdeğin aslında günde yeterli miktarda tüketildiğinde vücudumuza inanılmaz faydaları vardır. Uzmanlar çekirdeğin vücudumuzda dolaşan serbest radikallerin sayısını azalttığını vurguluyor. Bu durumda sinir sistemini olumlu etkilediğinden depresyon ve stres gibi rahatsızlıkların riskini de azaltır.
Ay Çekirdeği Nedir?
Ayçiçeği tohumları teknik olarak ayçiçeği bitkisinin (Helianthus annuus) meyveleridir. Çekirdeklerin çapı en fazla 30 santim olabilen büyük çiçek başları hasat edilir. Tek bir ay çiçeği kafası 2000’e kadar çekirdek içerebilir.
İki ana tür ayçiçeği ürünü vardır. Bir tür yediğiniz çekirdekler için yetiştirilirken, diğeri ise çoğunlukla yağ için yetiştirilir. Yediğiniz ay çekirdekleri, gövde olarak da adlandırılan yenilmeyen siyah-beyaz çizgili kabuklarla kaplıdır. Ayçiçeği yağını çıkarmak için kullanılanların katı siyah kabukları vardır.
Ay çekirdekleri özellikle E vitamini ve selenyum bakımından yüksektir. Bunlar, vücudunuzun hücrelerini, çeşitli kronik hastalıklarda rol oynayan serbest radikal hasarına karşı korumak için antioksidanlar olarak işlev görür.
Ay çekirdeği, hafif cevizin tadına benzeyen bir tada ve yumuşak bir dokuya sahiptir. Lezzeti artırmak için genellikle kavrulurlar, ancak çiğ olarak da satın alabilirsiniz. Kavrulan ay çiçeğinin lezzeti artsa da ay çiçeğini çiğ olarak tüketmek daha faydalıdır.
Ay Çekirdeğinin Faydaları Nelerdir?
Depresyondan, unutkanlığa, kolesterole ve kalp sağlığına iyi gelen ay çekirdeği yüksek derecede folik asit içerir. İçinde B1,B5, E vitamini bulunan ay çekirdeği aynı zamanda selenyum, fosfor ve magnezyum gibi önemli mineralleri de bünyesinde barındırır. Yapılan araştırmalar, panik bozukluk yaşayanlara özellikle ay çekirdeğinin iyi geldiğini gösteriyor.
Ankesiye bozukluğu olan ve b vitamini eksikliği olanlara ay çekirdeği tüketilmesi tavsiye edilir. Bu küçük ama besleyici özelliği büyük olan ay çekirdeğinin doyurucu özelliği de mevcuttur. Ay çekirdeğinin kalp ve damar hastalıklarını engelleyerek erken ölüm riskini azalttığı da yapılan çalışmalar ve araştırmalar sonucu belirlenmiştir. Aşağıda yine ay çekirdeğinin faydaları maddeler halinde sıralanmıştır:
- Strese karşı oldukça etkili ve doğal bir tedavi seçeneğidir.
- Anksiyete ile mücadele eden kişiler tüketmelidir.
- Depresyon için doğal bir antidepresan yerine geçebilir.
- Unutkanlığı giderir ve hafızayı güçlendirir.
- Tok tutucu özelliğe sahiptir.
- Sağlıklı ve doyurucu bir ara öğün olarak tüketilebilir.
- Her gün bir avuç yemek, günlük besin değerini karşılar.
- B1, B5, folik asit ve E vitamini içerir.
- İçerdiği yağ ile iyi kolesterolü arttırıcı etki gösterir.
- Hem kalbi hem de kardiyovasküler sistemi korur.
- Panik bozukluk rahatsızlığına iyi gelir.
- Beyin fonksiyonlarını güçlendirir.
- Kan basıncını düzenler.
- Tiroit bezlerinin daha düzenli şekilde çalışmalarını sağlar.
- Zengin oranda magnezyum içerir.
- Diş sağlığı için oldukça faydalıdır.
- Erkeklerde cinsel isteği arttırır.
- Bağışıklık sistemini kuvvetlendirir.
- Sinir sistemini düzenler.
- İdrar söktürücü özelliğinden dolayı iyi bir ödem atıcıdır.
- Duygu durumunu düzenler.
- Kişiye kendini çok daha rahat hissettirir.
- Vücuttaki şişkinliği alır.
- Ciltte kızarıklık problemlerine iyi gelir.
- Vücutta hasar gören hücrelerin tedavi eder.
- Kan şekeri seviyesini düzenleme özelliğine sahiptir.
- Protein sentezine destek olur.
- Hücreleri serbest radikallerden koruma görevini üstlenir.
- Kaslarda ağrı ve zayıflamaya karşı en etkilidir.
- Saçta ya da ciltte renk solmasına iyi gelir.
- Tırnak yataklarında görülen beyazlaşma iyi gelir.
- Alzheimer hastalığında yardımcı tedavi olarak tüketilebilir.
Ay çekirdeğinin faydalarını gören ve bu mucizevi besini bol miktarda tüketmeyi düşünen kişilere oldukça kalorili bir besin olmasından ötürü dikkatli olmaları tavsiye edilir. Zira bir avuç çekilmiş ay çekirdeğinde 20 gram, yani yaklaşık olarak 75 kalori bulunmaktadır.
Bunun yanı sıra marketlerde ve bakkallarda satılan hazır ay çekirdeği paketlerinin ise ortalama 118 kalori olduğu da ek olarak belirtelim. Bu nedenle ay çekirdeğinin uygun miktarlarda tüketilmesi ve aşırıya kaçılmaması, daha sonrada aşırı kilo ve yağlanma problemi yaşanmaması adına oldukça önemlidir.
Ay Çekirdeği İltihaba İyi Gelir mi?
Kısa süreli inflamasyon doğal bir bağışıklık yanıtı olsa da kronik inflamasyon birçok kronik hastalık için bir risk faktörüdür. Örneğin, inflamatuar markör C-reaktif proteinin artan kan seviyeleri, kalp hastalığı ve tip 2 diyabet riskinde artışla bağlantılıdır.
Altı binden fazla yetişkinde yapılan bir çalışmada, haftada en az beş ay çekirdeği ve diğer çekirdekleri yediğini bildirenlerde, çekirdek yemeyen insanlara kıyasla %32 daha düşük C-reaktif protein seviyeleri vardı.
Bu tür bir çalışma neden ve etkiyi kanıtlayamasa da ayçiçeği çekirdekleri arasında bol miktarda bulunan E vitamininin C-reaktif protein seviyelerini düşürmeye yardımcı olduğu bilinmektedir. Ayçiçeği çekirdekleri arasındaki flavonoidler ve diğer bitki bileşikleri de iltihabı azaltmaya yardımcı olur
Ay Çekirdeği Kan Şekerini Düşürür mü?
Ay çekirdeği kan şekerini düşürür. Ay çekirdeklerinin kan şekeri ve tip 2 diyabet üzerindeki etkileri birkaç çalışmada test edilmiştir ve umut verici görünmektedir, ancak daha fazla araştırmaya ihtiyaç vardır.
Araştırmalar, sağlıklı bir diyetin parçası olarak günde 30 gram ay çekirdeği yiyen kişilerin, tek başına sağlıklı bir diyetle karşılaştırıldığında, altı ay içinde açlık kan şekerini yaklaşık %10 azaltabileceğini göstermektedir.
Ay çekirdeklerinin kan şekerini düşürücü etkisi kısmen bitki bileşiği klorojenik asitten kaynaklanıyor olabilir. Çalışmalar ayrıca ekmek gibi yiyeceklere ay çekirdeği eklemenin karbonhidratların kan şekeri üzerindeki etkisini azaltmaya yardımcı olabileceğini düşündürmektedir. Çekirdeklerin proteini ve yağı, midenizin boşaldığı hızı yavaşlatır ve karbonhidratlardan daha kademeli bir şeker salınımı sağlar.
Ay Çekirdeğinin Kalbe Faydası Nedir?
Yüksek tansiyonun zararları, yüksek tansiyon, kalp krizi veya felce yol açabilecek kalp hastalığı için önemli bir risk faktörüdür. Ayçiçeği çekirdeklerindeki bir bileşik, kan damarlarının daralmasına neden olan bir enzimi bloke eder.
Sonuç olarak, kan damarlarınızın gevşemesine yardımcı olabilir, kan basıncınızı düşürür. Ay çekirdeğindeki magnezyum, kan basıncını düşürmeye de yardımcı olur. Ek olarak, ay çekirdeği doymamış yağ asitleri, özellikle linoleik asit bakımından zengindir.
Vücudunuz, kan damarlarını rahatlatan ve daha düşük kan basıncını destekleyen hormon benzeri bir bileşik yapmak için linoleik asit kullanır. Bu yağ asidi ayrıca kolesterolü düşürmeye yardımcı olur. Üç haftalık bir çalışmada, dengeli bir diyetin parçası olarak günde otuz gram ay çekirdeği yiyen tip 2 diyabetli kadınlar, sistolik kan basıncında %5’lik bir düşüş yaşadı.
Katılımcılar ayrıca “kötü” LDL kolesterol ve trigliseritlerde sırasıyla %9 ve %12’lik bir düşüş kaydetti. Ayrıca, 13 çalışmanın gözden geçirilmesinde, en yüksek linoleik asit alımına sahip kişiler, en düşük olanlara kıyasla %15 daha düşük kalp krizi gibi kalp hastalığı riski ve %21 daha düşük kalp hastalığı nedeniyle ölme riskine sahipti.
Ay Çekirdeği Kabızlığı Giderir mi?
Ay çekirdeği, ceviz, ceviz, kabak çekirdeği, soya fıstığı ve diğer kuruyemişler gibi yüksek lifli yiyecekler kabızlığı hafifletmeye yardımcı olmak için müshil olarak çalışır. Bunları tek başlarına yiyebilir veya smoothie’lere, kahvaltılık gevreklere veya yoğurda ekleyebilirsiniz.
Ancak, günde sadece otuz gram yediğinizden emin olun. Bu tohumların formunda çok fazla veya çok az lif, kabızlığı veya ishali kötüleştirebilir. Ay çiçeği tohumlarının antienflamatuvar özelliği, irritabl bağırsak sendromunu hafifletebilir. Ancak, onlarla birlikte su içmeye dikkat edin. Su olmadan, tohum lifi yarardan çok zarar verebilir.
Ay Çekirdeğinin Cilde Faydası Nedir?
Diyetinizde daha fazla ayçiçeği çekirdeği yemek, genel olarak cildinizin görünümünü de iyileştirecektir. Ay çekirdeği, sağlıklı cilt için vazgeçilmez bir bileşen olan E vitamini açısından zengindir. Aslında günde 1/4 bardak (yaklaşık 35 gram) ayçiçeği tohumu tüketmek size günlük E vitamini ihtiyacınızın yaklaşık % 60’ını verecektir!
Ayçiçeği tohumlarının çoklu doymamış yağ asidi içeriği de cilt sağlığının artmasına yardımcı olur. Hayvan modellerinde bilim adamları, ayçiçeği tohumu tüketmenin cilt durumunu iyileştirebileceğini keşfetti.
Ay Çekirdeğinin Beyne Faydası Var mı?
Ay çekirdeğinin beyin üzerinde sakinleştirici bir etkisi olabileceği ve aynı zamanda ruh halini düzeltmeye yardımcı olabileceği çeşitli çalışmalarda kanıtlanmıştır. Ay çekirdeğinin bu özelliği, tohumlarda bulunan yüksek triptofan içeriğinden kaynaklanmaktadır.
Triptofan içeren yiyecekler tükettiğinizde, beyniniz bir nörotransmitter olan serotonin üretimini etkili şekilde arttırır. Serotonin ayrıca gerilimi azaltır, böylece rahat bir his yaratır. Ay çekirdeğindeki kolin içeriği hafıza ve görme fonksiyonlarında hayati bir rol oynar.
Ay Çekirdeğinin Zararları Nelerdir?
Ay çekirdeğinin zararları, yağlı bir içeriğe sahip olmasından dolayı kişiler de kilo alımına neden olabilecek zararları mevcuttur. Ay çekirdeği sivilceli ciltler için uygun değildir. Özellikle sivilce oluşumuna neden olabilir ve cilt yapısını bozabilir.
Sağlıklı beslenmeye dikkat ediyor iseniz günde bir tutamdan fazla tüketmekten kaçınmak gerekir. Tuz oranı biraz fazla olmasından dolayı tansiyonu olan kişilerin ay çekirdeğini dikkatli tüketmeleri sağlık açısından daha faydalı olacaktır.
Kalori oranı biraz yüksek olduğu için fazla tüketmekten kaçınmak gerekir. Aşırı miktarda ay çekirdeği tüketilmesi ağız içi sorunlarına sebebiyet verebilir. Bilhassa ağızda yanma ve dudak kenarlarında acıya yol açabilir.
Ay çekirdeğini ölçülü yemenin bir başka nedeni de kadmiyum içeriğidir. Bu ağır metal, uzun süre yüksek miktarlara maruz kalırsanız böbreklerinize zarar verebilir. Ayçiçeği topraktan kadmiyum alma ve çekirdeklerine bırakma eğilimindedir, bu nedenle diğer yiyeceklerden biraz daha yüksek miktarlar içerirler. Günde 30 gram gibi makul miktarda ay çekirdeği yemek konusunda endişelenmemelisiniz – ancak bir günde bir torba dolusu yememelisiniz.
Ay çekirdeklerine alerjiler nispeten nadir olmakla birlikte, bazı vakalar bildirilmiştir. Ay çekirdeği alerjisi belirtileri, reaksiyonlar astım, ağız şişmesi, ağızda kaşıntı, saman nezlesi, deri döküntüleri, lezyonlar, kusma ve anafilaksi gibidir
Ay Çekirdeğinin Yararları Nelerdir?
Ay Çekirdeğinin Özellikleri ve Faydaları adlı konumuza son verirken, ay çekirdeğinin faydaları ile alakalı başka videolar izlemek isterseniz, burayı tıklayarak youtube üzerinden izleyebilirsiniz.
