Montofon Sığırı Özellikleri ve Besi Verimi
Montofon Sığırı Özellikleri ve Besi Verimi; büyükbaş hayvanlar arasında ve yine sığır ırkları arasında montofon aile besicileri arasında her zaman özel bir yer edinmiştir. Türkiye’de de gayet iyi bilinen ve bolca beslenen montofon cinsi sığırların besiciliği daha çok süt veriminden dolayıdır.
Çünkü montofon inekleri süt verimli sığırlardandır. Her ne kadar daha çok sütü için besleniyor olsa da et veriminin yüksek olması nedeniyle tıpkı simental sığır ırkı gibi kombine ırk sınıfına dâhil edilir.
Montofon sığırının menşei İsviçre’dir. Özellikle aile besiciliği yapanlar tarafından beslenen montofon ırkı sığırın bir özelliği de sıcak ve soğuğa dayanıklı bir tür olmalarından dolayıdır. Lakin yine de çiftliklerde toplu olarak yetiştirildiğini ve büyük çiftliklerde çok adette besiciliğinin yapıldığını görmeyiz.
Montofon Nedir?
Bir sığır ırkı olan montofon inekler ülkemizin her tarafında yetiştirilebilir durumdadır. İsviçre kumralı olarakta anılan montofon sığırının en büyük özelliği çok verimli bir ırk olmasıdır. Bu sığır türünün hem sütünden hem de etinden yararlanılıyor olması önemli avantajlar sunar. Sıcak ve çok soğuk iklim koşullarında yetiştirilen bir sığır ırkıdır.
Montofon hayvanlar güçlü kas yapısına sahiptir. Vücutları açık kahverengi kıllarla kaplıdır. Genelde boynuz bulunmaz. Aksi ve asabi bir yapıya sahiptirler. Diğer sığır ırklarına nazaran çevre ve iklim koşullarından pek etkilenmezler. Sığır hastalıklarına karşı dirençleri yüksektir. Montofon ineklerde, bir laktasyon döneminde inek süt verimi 5.500 ile 6.000 kilo ortalamasında olmaktadır.
Sütteki yağ oranı % 4 ortalamasındadır. Verilen rakamlar ülkemiz ortalamasıdır. Montofon inekler için laktasyon süresi 280 ila 300 gün ortalamasındadır. Montofon inek sütü; peynir yapımı için çok elverişli bir süt türü olduğu bilinmektedir.
Montofonun Tarihçesi
Süt tarihçilerinin çoğu Montofon sığırlarının tüm sütçü ırkların en eskisi olduğu konusunda hemfikirdir. Montofon inekler, İsviçre’nin kuzeydoğu kesiminde geliştirildi. İsviçre’deki arkeolojik kalıntılarda bulunan kemiklere göre, bu ineğin geçmişi Milattan önce 4000 yılına kadar uzanmaktadır. Montofon süt sığırları Braunvieh sığırlarından geliştirildi.
Montofonun ana vatanı olan İsviçre Alpleri çok engebeli ve dağlık bir bölgedir. Bununla birlikte, bölgenin yaklaşık yüzde 25’i kayalar, göller, nehirler, karlı dağlar ve buzullarla kaplıdır ve yarısı çayır ve otlak için kullanılan yaklaşık 8 milyon dönümlük verimli arazileri vardır.
İsviçre uzun yıllardır peynir üreten bir ülke olarak biliniyor ve yaz aylarında süt sürülerinin çoğu dağlık bölgelere götürülerek verimli otlak ve çayırlarda otlatılıyor. Ekstrem arazi ve iklim koşulları montofon için verimli bir ortam sağlamıştır.
Sekiz milyonun üzerinde kayıtlı yaklaşık on dört milyon başın üzerindeki sayısı ile montofon dünyanın kabul edilmiş en büyük ikinci sütçü inek ırkıdır.
Montofon Sığırının Özellikleri Nelerdir?
Montofon ineklerin derisi açık kahverengi olan kısa kıllar ile kaplıdır. Montofonların genel olarak boynuzları yoktur. Aksi ve sinirli hayvanlardır. Herhangi bir sığır hastalığına karşı bağışıklık sistemleri ve dirençleri yüksek oranlardadır.
Ülkemizde de en çok tercih edilen hayvan ırklarındandır. Montofon her türlü arazi şekline uyumlu bir mera hayvanıdır. Montofonların meme yapıları dolgun ve düzgündür. Montofon inekler on yaşa kadar damızlık olarak kullanılabilirler.
Montofonların sindirim sistemlerinin düzenli olarak çalışabilmesi için tokluk hislerinin oluşması gereklidir tokluk hislerini ise kaba yemler sağlar. Kaba yemler montofonlara ya kurutulmuş ya da sulandırılmış şekilde yedirilir. Kuru yonca ve kuru çayır kaba yemlere örnek teşkil eder. Sulu kaba yemin bulunmadığı zamanlarda silaj da montofonlara yedirilebilecek iyi bir besin maddesidir.
Saman montofon inekler için genel olarak hiç bir besleyici değere sahip değildir. Bu yüzden saman yerine kuru kaba yemler verilmesi daha doğru olacaktır. Montofonlar kaba yemlerden kendileri için gerekli olan vitamin ve mineralleri zaten karşılamış olurlar. Aşağıda montofon sığırının genel ve görünüm özellikleri maddeler halinde sıralanmıştır:
Montofon Görünüm Özellikleri:
- Montofon ırkın rengi; gri, siyah kahverengi renklerle değişiklikler gösterir.
- Sırtları boyunca uzanmakta olan açık renkli bir çizgiye sahiptirler.
- Montofonları burun uçları açık renklerdedir.
- İyi besiyle günlük bir kiloya kadar, kilo almaya müsaittirler.
- Kolay kolay hasta olmazlar.
- Canlı ağırlığı 600-700 kilo arasında değişmektedir.
- Montofonlar diğer ırklara nazaran hava şartlarına daha dayanıklıdır.
- Erkek ve dişi montofonların bazılarında boynuz vardır.
- Güçlü kas yapısına sahiptirler.
- Bakımsız kalmaları montofonlar için genel olarak sorun teşkil etmez.
- Kuyruk uçları siyah renklidir.
- Büyük kulaklıdırlar ve kulak içleri açık renkte olup yoğun tüyler ile kaplıdır.
Montofon Verim Özellikleri:
- Canlı ağırlık artışı, gün başına 1200 ila 1300 gram arasındadır.
- Sütünün yağ oranı % 4 civarındadır.
- Sütünün protein oranı % 3,5’tir.
- Sütü genellikle peynir yapımında kullanılır.
- Bir laktasyon döneminde süt verimi 6000 litrenin üzerindedir.
En iyi yağ ve protein dengesine sahip olan ve yine gerçek adı Brown Swiss olan Montofon cinsi sığırın sütü, içimlik süt ve peynir üretiminde özellikle tercih edilmektedir. Zaten köylünün ve aile besiciliği yapanların bu ırktan hiçbir şekilde vazgeçmemelerinin sebeplerinden biride budur.
Montofon Nasıl Satın Alınır?
Çiftliklerde toplu olarak bulunması oldukça güç olan montofon ineklerin satın alımlarında dikkat edilmesi gereken belli başlı unsurlar şu şekildedir. Satın alınacak hayvanın “Hayvan Bilgi Sisteminde” kaydı olmalıdır.
Satın alınacak hayvanların damızlık belgelerini sorgulayarak işlem yapmanız sizin avantajınıza olur. Satın alma işlemini gerçekleştirmeden önce hayvanın daha önce en az bir kez doğum yapmış olmasına dikkat edilmelidir. Aksi halde kısır olup olmadığı kontrol edilmelidir.
Sağlığı size sağlayacağı verimlilik oranını direkt olarak etkiler. Buna göre kaliteli sütler elde etmek için satın alımlar öncesinde veteriner kontrolünden geçirilmesi gerekir. Kontrol aşamasında aşılarının tam olup olmadığı da kontrol edilmelidir.
Montofon Bakımı Nasıl Yapılır?
Montofon cinsi sığırların bakımları ile ilgili bilinmesi gereken noktalar şu şekildedir: Bu inek cinsi sıcak ya da soğuk her türlü iklime uyum sağlaması açısından tercih edilirliği yüksektir ve dirençli oldukları için bakımı kolaydır. Bu hayvanlar kimi zaman asabi olabilecekleri için küçük ahırlardan ziyade geniş ahırlara yerleştirilmesi rahat hareket etmelerine yardımcı olur.
Zor doğa şartlarına karşı dirençli olması onları hayvancılıkla ilgilenenler için çok tercih edilir kılar. Bu hayvanların erkek yani boğa olanları besi için dişi olanları ise süt için beslenebilir. Kesime gelmiş danalarda et randımanı % 60 ila 62 civarındadır. Bu durum montofonun et besisi içinde elverişli bir sığır ırkı olduğunu gösterir.
Montofon Süt Sağımı
Montofon Sığırı Özellikleri ve Besi Verimi adlı konumuza son verirken, montofon sığırı özellikleri ile alakalı başka videolar izlemek isterseniz, buraya tıklayarak youtube üzerinden izleyebilirsiniz.
