Potasyum Neye Yarar Vücuda Faydası Nelerdir?

Potasyum Neye Yarar Vücuda Faydası Nelerdir?

Potasyum Neye yarar Vücuda Faydası Nelerdir? İnsan vücudu muazzam bir denge üzerine kurulmuştur. Küçük kâinat olan insanı anlamak için belki de başımızı biraz gökyüzüne kaldırıp büyük kâinatı temaşa etmek gerek. Nitekim gözlerimizin önünde birbiriyle alabildiğine ahenkli yıldızları ve uçsuz bucaksız fezayı izlemek belki de insan vücudundaki o muazzam düzeni anlamaya birazda olsa yardımcı olacaktır.

Nitekim vücudumuza aldığımız gıdalar ve bunların birbiriyle ilişkisi, bu gıdaların barındırdığı vitaminler kimi insan için bir şifa kaynağı iken, bir başkası için zararlı olabiliyor. Potasyumda gıdalardan vücudumuza aldığımız değerli bir mineral. Ve bu minerali anlamak için önce Potasyum Nedir? Bunu anlayalım

Potasyum Nedir?

Potasyum vücuttaki sıvı miktarının kontrolünde önemli rol oynayan bir mineraldir. Bir diğeri sodyumdur. Vücudun çoğunlukla tuzdan aldığı çok fazla sodyum vücutta sıvı tutulmasına neden olur. Bu da yüksek tansiyon (hipertansiyon) ve diğer sorunlara yol açabilir. Potasyum, sodyumun etkilerini dengeler ve sıvı seviyelerinin belirli bir aralıkta kalmasına yardımcı olur.

Birçok insan, ihtiyaç duyduğu tüm potasyumu, yiyip içtiklerinden alır. Yetişkin bir kişinin günlük potasyum ihtiyacı 4,7 gram civarındadır. Sebze ve meyvelerde bol miktarda bulunan potasyum, çok fazla sebze ve meyve tüketen kişilerin günlük 8-11 gram kadar potasyum almasını sağlar. Potasyum yönünden en zengin besinler olarak muz, domates, kayısı, hurma, fasulye, portakal ve ıspanaktır.

Yine bu sebze ve meyvelerin içinde en çok potasyum barındıran meyve ise kayısıdır. Kuru kaysıda %33 oranında potasyum bulunmaktadır. Yüksek tansiyonu olanlar için genelde “Tuzdan uzak dur, tuz yeme” dense de tansiyon düşürücü ve tuzun etkilerini azaltıcı potasyumdan ve potasyum barındıran sebzelerden her nedense yeterince bahsedilmez. Hâlbuki hipotansiyon olarak da adlandırılan yüksek tansiyon değerlerini düşürmede potasyum etkin rol oynar.

Potasyumun Faydaları Nelerdir?

Kan basıncından, kemik sağlığına varana dek birçok konuda potasyumun faydaları yadsınamaz. Bu temel mineral sağlığın hemen hemen her yönü için kesinlikle gereklidir. Potasyum eksikliği, kalp problemleri, şişkinlik ve kramplar dâhil olmak üzere bir dizi ciddi yan etkiye neden olur. Aşağıda maddeler halinde potasyumun faydalarını sıraladık:

Ayrıca potasyum minerali vücutta en bol bulunan üçüncü mineraldir ve kalp, böbrekler, beyin ve kas dokuları dâhil olmak üzere birçok organın çalışması için gerekli bir mineraldir. Ayrıca vücudun nemli kalmasında önemli bir rol oynar ve vücudunuzda hücresel işlevi desteklemek için sodyum ile birlikte çalışır.

Potasyumun eksikliği ise inanılmaz derecede tehlikelidir. Ciddi baş ağrıları, dehidrasyon, kalp çarpıntısı, bezlerin ve dokuların şişmesini içerebilir. Doğal gıda kaynaklarından elde edilen potasyum, asgari yan etki riskleri çok güvenli ve sağlıklı olarak kabul edilir.

Kanda Potasyum Yüksekliği Ne Demek?

Hiperkalemi olarak da adlandırılan potasyum yüksekliği kanda potasyum değerinin 5 mEq/L’nin üzerinde olmasıdır. Hiperkalemi genellikle böbrek fonksiyonları yetersiz olduğunda ortaya çıkmaktadır. Ağır egzersiz sonrası da kanda potasyum düzeyi yükselebilmektedir.

Potasyum içeriği yüksek olan gıdaların aşırı tüketilmesi ile yükselebilmektedir. Bununla birlikte addison hastalığı, akut veya kronik böbrek yetmezliği, çeşitli enfeksiyonlar, susuz kalma, şeker hastalığı, antibiyotik kullanımı, non steroid antienflamatuvar ilaçlar, heparin, insülin, kortizon gibi ilaçlar ve hastalıklar kandaki potasyumu yükseltmektedir.

Özellikle potasyum düzeyi 6,5 mEq/L’yi aştığında semptomlar kritik olmakla beraber; solunum güçsüzlüğü, kas krampları, kardiyak aritmi ve felç gibi durumlar ortaya çıkabilmektedir.

Potasyumu yüksek olan kişilerde kalp atışlarında bozukluk, el ve ayaklarda uyuşma ve karıncalanma görülür. Ayrıca aşırı su kaybı damar içine aşırı düzeyde potasyum verilmesi de potasyum yüksekliği sebeplerindendir.

Kanda Potasyum Yüksekliği Nasıl Giderilir?

Potasyum yüksekliği tedavisinde öncelikle potasyum yüksekliğine sebep olan bir hastalık varsa onun tedavisi yapılır bunu takiben doktor kontrolünde, potasyum seviyesi düşürücü ilaçların kullanılmasıyla kandaki potasyum seviyesi normal değerlere düşürülür.

Hafif derece görülen potasyum yüksekliğinde ise diyetteki potasyumca zengin besinler çıkarılır bunların yerine potasyum oranı düşük besinler eklenir.

Enginar, muz, kivi, yoğurt, fasulye, patates, portakal ve kuru meyveler gibi potasyumdan zengin besinlerin tüketiminin hiperkalemi görülen bireylerde azaltılması, kandaki potasyum seviyesi normale düşene kadar sınırlandırılması tavsiye edilir.

En Çok Potasyum İçeren Besinler Nelerdir?

Kanda Potasyum Düşüklüğü Ne Demek?

Potasyum düşüklüğü aşırı kusma, idrar söktürücü ilaçların fazla alınması, bazı böbrek hastalıkları, aşırı alkol tüketimi, fazla miktarda kabızlık ilacı alınması, magnezyum eksikliğinde, aşırı kahve tüketiminde ve aldosteron hormonunun böbrek üstü bezinden aşırı şekilde salgılanması nedeniyle oluşmaktadır.

Potasyum düşüklüğü belirtilerinin başında düzensiz kalp atışı gelmektedir. Hücre ve organların fonksiyonlarını düzenli olarak yerine getirebilmesini sağlayan potasyum eksikliğine hipokalemi denir. Vücudun fazla su kaybetmesi ve bazı ilaçların sıkça kullanılması sonucu ortaya çıkan bu hastalığın ilk belirtisi düzensiz kalp atışıdır.

Potasyum eksikliği sonucunda görülen ishal ve kusma sonucunda kalp krizi riski de artmaktadır. Başta kalp kası olmak üzere kaslar üzerinde olumsuz bir etkiye sahiptir. Kaslarda spazm seğirme ve kasılma sıkça görülebilir. Daha çok kol ve bacak kaslarında görülen bu kramplar bazı durumlarda şiddetlenebilir.

Sindirim sisteminin bozulmasına yol açan bu hastalık kabızlığa neden olabilir. Akciğerlerin olumsuz etkilenmesi sonucunda nefes alıp vermede zorluk yaşama, yorgunluk güçsüzlük, huzursuzluk, zihin karışıklığı, susuzluk ve sık idrara çıkma gibi belirtiler görülebilir. Diyabetle aynı belirtilere sahip olan potasyum eksikliğinin tanısının konulabilmesi için potasyum seviyenizin ölçülmesi gereklidir.

Kas kasılması ve kas zayıflığı potasyum eksikliğinin başlıca belirtileri arasındadır. Kaslarda karıncalanma ve uyuşma oluyorsa potasyum düşüklüğü vardır. Bir diğer belirtisi ise kabızlıktır. Bir günden uzun süren kabızlıklarda potasyum eksiği görülmektedir. Anormal kalp ritmi ve çarpıntı da potasyum düşüklüğüne işaret etmektedir. Mide bulantısı ve kusma sonucunda potasyum eksikliği ortaya çıkar.

Genellikle beslenmelerde tuz alımı potasyum alımından daha fazladır. Bundan dolayı da birçok kronik hastalık gelişebilmektedir. Günlük olarak 40 mEq/l’den daha az olan potasyum alımı tansiyonun yükselmesine katkı sağlar. Aşırı tuz alımı olan kişilerde böbrek taşı sıklıkla görülür ayrıca kemik erimesi gelişir.

Potasyum Hakkında Sık Sorulan Sorular

Yukarıdaki videoda Prof. Dr. Yavuz Yörükoğlu her ne kadar yüksek tansiyondan bahsediyor olsa da, ilerleyen süreçte potasyumun tansiyon ve tuzla olan ilişkisini, potasyumun hipertansiyon üzerindeki etkilerinden bahsediyor. İzlemenizi öneririm.

Potasyumun Kramplara Faydası Var mı?

Yüksek potasyum içeren gıdaları tüketmenin temel faydalarından biri, kas kramplarını azalması ve kas kuvvetini arttırmasıdır. Kas güçsüzlüğü, kas ağrıları ve kas krampları, düşük potasyum seviyelerinin ortak yan etkileridir.

Özellikle sporcular susuz kaldığında ve egzersizden önce veya sonra yeterli miktarda potasyum bakımından zengin gıda tüketmediklerinde daha olasıdır. Potasyum ayrıca PMS kramplarının tedavisinde de faydalı olabilir.

Potasyumun Sağlıklı Gelişime Faydası Var mı?

Tükettiğiniz karbonhidratları işlemek ve kullanmak için potasyum gereklidir. Bir çocuk veya yetişkin olarak, protein ve kas oluşturmak için de potasyum gereklidir.

Yaşınız küçükse ve vücudunuz hala gelişmeye devam ediyorsa, potasyum gelişimin normal ve sağlıklı bir oranda devam etmesini sağlamaya yardımcı olur.

Potasyum Felç ve İnme Riskini Azaltır mı?

En önemli Potasyum faydaları arasında kalp sağlığını destekleme ve felç riskini azaltma yeteneğidir. Birçok gözlemsel çalışma aslında yüksek potasyum seviyesine sahip olanların daha düşük inme riski yaşadıklarını bulmuştur.

Özellikle iskemik inme riski, potasyumdan zengin beslenen kişilerde düşüktür. Amerikan Kalp Derneği Dergisi’nde yayınlanan bir araştırma, her gün en az 3.500 miligram potasyum tüketmenin daha düşük inme riski ile bağlantılı olduğunu göstermiştir.

Potasyum Osteoporoz’a Karşı Korur mu?

Potasyum faydaları üzerine yapılan araştırmalar kemik yoğunluğu ile diyetsel potasyum alımı arasındaki doğrudan ilişkiyi buldu. Potasyum sitrat ve bikarbonat, potasyum bakımından zengin gıdalarda doğal olarak bulunan iki potasyum tuzudur.

Son zamanlarda yapılan bir çalışma, bu potasyum tuzlarının kemik sağlığını iyileştirebileceğini ve osteoporozu önleyebileceğini göstermiştir.

Osteoporosis International dergisinde yayınlanan 2015 araştırmasında, yüksek miktarda potasyum tuzu tüketiminin hem asit hem de kalsiyum idrarını önemli ölçüde azalttığı tespit edildi. Bu neden önemlidir? Çünkü potasyum tuzları aslında kemiklerin asidi yeniden emmemelerine ve ayrıca hayati mineral içeriğini sürdürmelerine yardımcı olur.

Potasyum açısından zengin daha fazla yiyecek tüketmenin potansiyel olarak kemiklerinizi korumaya ve osteoporoz gibi ciddi kemikle ilgili sağlık sorunlarını önlemeye yardımcı olabileceği anlamına gelir.

Potasyum Yüksek Tansiyonu Düşürür mü?

Harvard Medical School’dan yakın zamanda güncellenen bir yayına göre, “ortalama bir günlük beslenme çok fazla sodyum ve çok az potasyum içerir”, bu yüksek tansiyonun cesaretini kırma konusunda oldukça üretkendir.

Bunun nedeni, potasyumun, kalsiyum ve magnezyum gibi diğer minerallerle kombinasyon halinde sıvının hücrelerde birikmesini engellemesidir. Hücreler içinde sıvı birikmesi kan basıncını yükseltir ve kalp çarpıntısına, daralmış arterlere, yara izlerine ve zayıf kan dolaşımına neden olabilir.

Potasyum faydaları üzerine yapılan araştırmalar, potasyumdan zengin bir diyetin, özellikle meyve ve sebzelerden elde edilen potasyumun, kan basıncının düşmesine yardımcı olabileceğini göstermektedir.

Potasyumu Düşürmek İçin Ne Yapmak Gerekir?

Potasyum düşüklüğü aşırı kusma, idrar söktürücü ilaçların fazla alınması, bazı böbrek hastalıkları, aşırı alkol tüketimi, fazla miktarda kabızlık ilacı alınması, magnezyum eksikliğinde, aşırı kahve tüketiminde ve aldosteron hormonunun böbrek üstü bezinden aşırı şekilde salgılanması nedeniyle oluşmaktadır. Bu etkenler potasyumun düşmesinde de etkin rol oynarlar.

Potasyum Kalp Sağlığını Korur mu?

Potasyum kalp sağlığı için gerekli bir mineraldir ve kalbinizin verimli çalışmasını sağlamak için kalp atışınızı düzenlemede merkezi bir rol oynar. Potasyum eksikliği, kalp ritminizle ilgili sorunlarda rol oynayabilir.

Çalışmalar, potasyum seviyelerindeki küçük değişikliklerin bile, kalp atış hızının yavaşlaması riskine neden olabileceğini ve daha ciddi kalp problemleri riskini artırabileceğini göstermektedir.

Fazla Potasyum Vücuttan Nasıl Atılır?

Yediğimiz besinlerden almış olduğumuz potasyum vücudumuza fazla gelmesi ile birlikte bu durum böbreklerle idrardan atılmaktadır. Böbrekler vücut içerisinde sodyumu tutmak isterler ve bunun için çabalarlar ancak aynı şey potasyum için söz konusu değildir.

En çok Potasyum İçeren Meyve Hangisidir?

En çok potasyum içeren meyve olarak bilinen kayısı, hem taze haliyle hem de kuru haliyle zengin bir potasyum kaynağıdır. Cildi besleyen, bağırsakları çalıştıran 100 gram kayısıda yaklaşık %33 oranında potasyum bulunur.

Potasyumun Yan Etkileri Nelerdir?

Potasyum bakımından zengin yiyecekler tüketmek çoğu yetişkin için sağlık üzerinde olumsuz bir etki yaratmamasına rağmen, takviye kullanılması yan etki riskini artırabilir. Özellikle böbrek problemleri olanlara, komplikasyonları önlemek için düşük potasyum diyeti izlemeleri önerilir.

Bazı durumlarda doktorunuz, potasyum tüketimini ve ayrıca fosfor ve sodyum gibi diğer mineralleri azaltmanızı da önerebilir, böbrek fonksiyonunda bozulma bu besinlerin vücutta birikmesine neden olabilir.

Potasyum ve Sinir Sistemi

Potasyum Neye Yarar Vücuda Faydası Nelerdir? adlı konumuza son verirken, potasyum ile alakalı başka videolar izlemek isterseniz, buraya tıklayarak youtube üzerinden izleyebilirsiniz.